ALMAK YA DA ALMAMAK

Normalleşme adımlarının ilklerinden biri, alışveriş merkezlerinin açılmasıydı. Diğer ticaret merkezleri kapalıyken, neden AVM’ ler dedik durduk. İlk günde sıralara giren ve kameralara yakalanan insanlar ve hafif küçümser edayla dalga geçtiğimiz durumlar da oldu...Ekonominin çarkları için bu insanlara ihtiyaç duyuldu ama üstüne üstlük gidenle de dalga geçildi bir süre…Gidenlerin çoğu kadındı...Niye kadındı ve bizi neler etkiliyordu ? Kadınla erkek arasında alışveriş tarzı ve tutumu arasındaki farklılıklar neydi? Merak ettim ve bu konuda biraz okudum.

Tüketici alışkanlıkları ve pazarlama yöntemleri için kullanılan feminen ve maskülen tarzlar belirlenmiş.Kullanılan bir ölçekte feminenlik özellikleri ; anlayışlı, başkalarının ihtiyaçlarına duyarlı, boyun eğen, cana yakın, çocuk ruhlu, çocukları seven, incinmiş duyguları tamir etmeye istekli, kolayca aldanan, kaba dil kullanmayan, kadınsı, merhametli, nazik, neşeli, övgüye değer, sadık, sempatik, sevecen, şefkatli, tatlı dilli, utangaç olarak belirlenmiş.
Maskülen ifadeler ise; atletik, bağımsız, baskın, tesirli, bireysel, erkeksi, görüşünü belirtmekten çekinmeyen, kuvvetli, güçlü kişiliği olan , hırslı, iddaalı, kendi düşüncelerini savunan, kendi kendine yeten, kendine güvenen, kolay karar alabilen, lider gibi davranan, liderlik yeteneklerine sahip, mantıklı, rekabetçi, risk alabilen, saldırgan olarak tanımlanıyor.
Biraz abartılı yanları olsa da bizleri çok iyi analiz etmişler , pazarlama ve reklamlarda bu kişilik özellikleri üzerinden çalışmalarda bulunuyorlar.

Erkeklerin bu özelliklerinden kaynaklı daha rasyonel, kadınların ise daha duygusal karar verdiği ve bu kararların satın
alma sürecine ve tüketimlerine de yansıdığı savunulmakta. Nasıl mı?Örneğin en çok yılbaşı hediyesini, mezuniyet ve doğum günü hediyelerini biz kadınlar alıyoruz, duygusalız. Erkeklerin alışveriş tutumu ise rasyonal , aynı tişörtten ve pantolondan birkaç taneyi hem de birkaç dakika içinde alabiliyorlar.

Alışveriş alışkanlıklarımızda cinsiyet çok önemli , o yüzden pazarlama teknikleri cinsiyet temelli olarak değişiyor. Bu nedenle de taktikler, kadın ve erkek için değişken.Her iki cinsin satın alma niyetleri farklı örneğin. Erkeklerin alışverişi 20 dakikada sonuçlanırken, bizlerde süre uzadıkça uzuyor , bazen de birşey alamadan son buluyor biliyorsunuz.

Marka ve reklamlara karşı tutumlarımız da erkeklerden farklı. Kadınlar sözlü, hareketli, süslü, karışık, ürün gruplarına göre sınıflanmış reklamları severken, erkekler karşılaştırmalı, yalın ve özellik temelli reklamları tercih ediyorlar. Feminen yapıdakiler reklamlarda daha detay ve bilgi ararken, maskulen yapıda olanlar daha yüzeysel bilgiye ve tek temaya yöneliyorlar.

Satın alma davranışlarında cinsiyetin yanında psikolojik cinsiyet yönelimlerinin de etkili olduğu düşünülüyor.Her insann içinde biraz feminen, biraz maskulen yanların olduğu bilinir. Reklamlardan ne anlaşıldığı ve ihtiyaçların belirlenme süreci de cinsel kimlikle beraber değişiyor.

Cinsiyetin alışveriş alışkanlıklarında önemi savunulurken, asıl farklılık getiren özelliğin kişilik özellikleri olduğu biliniyor.Fakat kişilik özelliklerine göre müşteri kategorizasyonu zor. Bunu son yıllarda akıllı telefon üzerindeki ilgi alanlarımız, dolaştığımız siteler ve uygulamaları kullanarak başarıyorlar. Bu sayede artık kişilik özelliklerimiz de son derece belirgin...
Yine yaş, gelir düzeyi , eğitim , yaşam tarzı da tüketici alışkanlıklarında önemli.

Kadının sosyal hayat ve iş hayatına girmesiyle beraber toplumsal cinsiyet rollerinin de değiştiği düşünülüyor. Toplumsal cinsiyet rollerinin değişmesiyle kadının gelenekselleşmiş, kalıplaşmış cinsiyet rollerinin de değiştiği ve bu nedenle tercihlerini erkekler gibi rasyonel alışverişlerden yana kullandığı da görülüyor. Toplumsal cinsiyet rollerinin değişmesiyle beraber kadınların feminen tercihlerinde azalma oluyor.
Sosyal statü arttıkça da toplumsal cinsiyet rolleri azalıyor ve kadınlar daha maskulen tercihlerde bulunabiliyor.

İşte böyle...Şimdi, bu pazarlama taktiklerinin hangisine seve seve kapıldım bilmiyorum ama bu haftasonu alışverişteyim. Farkedemedik henüz, memleketimize yaz geldi... Bir mayo, rengarenk çiçeklerle süslü bir şapka ve uyumlusundan terlik satın alayım, alışverişten dönüşte de tiramusu ve kahveyle normalleşme sürecini kutlayayım istiyorum.

Herkese iyi bir hafta sonu diliyorum.

Saygılarımla...